Yirmi Yaş Dişleri
Hepimizin bildiği gibi ağzımızda en son süren dişler üçüncü azı
dişleridir. Genelde 17 ila 25 yaşları arasında sürmeye başlarlar. Bu
dişlerin ağızda bırakılıp bırakılmaması konusu tartışmalıdır. Eğer doğru
pozisyonda sürerlerse ve çevre dokulara zarar vermiyorsa bu dişlerin
yerinde kalmasında bir sakınca yoktur. Çene kemiğine kaynaşmış ve
anormal pozisyonlu bir dişin (röntgenle tespit edilmiş) ileride yol
açacağı zararlar göz önüne alınarak çekimine karar verilebilir. Diş
arkasındaki yer darlığı durumlarında dişin sürmesi diş eti- kemik ve
diğer komşu diş engeline takılabilir.
Yirmilik Dişin Çekilmesini Gerektiren Haller Nelerdir?
Tükürük, bakteri ve yiyecek parçacıkları yeni çıkmakta olan dişin
açtığı yuvada birikerek hem yirmilik dişi hem de yanındaki azı dişini
tehdit eder. Bu tip çürükleri fark etmek ve tedavi etmek oldukça zordur.
Ağrı ve enfeksiyona yol açan ve apseyle sonuçlanan ağır tablolar meydana gelebilir.
Kısmen çıkmış bir yirmilik dişin dişetinde bakteri ve yiyecek artıklarının depolandığı bir enfeksiyon odağı oluşur. Bu durum ağız kokusu,
ağrı, ödem ve trismusa (ağzın tam açılamaması hali) sebep olur.
Enfeksiyon lenfler aracılığı ile yanak ve boyuna yayılabilir. Yirmilik
dişin etrafındaki bu enfeksiyona yatkın zemin her seferinde kolayca
enfekte olmaya adaydır.
Sürme sırasında komşu dişlere de basınç uygulanıyorsa, sıkışmadan dolayı da bir ağrı hissedilebilir. Bazı durumlarda bu basınç aşınmaya yol açar.
Pek çok genç birey dişlerindeki çapraşıklıkları düzeltmek içinortodontik tedavi
görmektedir. Yirmi yaş dişlerinin sürme basınçları diğer dişlere de
yansıyacağından diğer dişlerde de bir hareketlilik olur, çapraşıklıklar
artabilir.
Protez planlaması yapılan bir ağızda yirmilik dişleri hesaba katmak gerekir. Çünkü, yirmilik diş çekildikten sonra değişen ağız yapısına göre yeni bir protez yapmak gerekecektir.
Kist Oluşumu
Gömük bir dişin sebep olduğu kistik vakalar gözlenmiştir. Kist kemik yıkımına,
çene genişlemesine ve çevredeki dişlerin yer değiştirmesine ya da zarar
görmesine sebep olur. Kemik yıkımını önlemek için diş çekilmeli ve kist
temizlenmelidir. Nadiren bu kist çok geniş alanlara yayılırsa tümörlere dönüşebilir veya çene kemiğinde kendiliğinden kırılmalara yol açabilir.